30.8.11

Peasair na luch!

Bain úsáid as na meáin soisialta nuair atá ceist agat! Má tá tú ag lorg eolais!

Bhaineas inné agus chuir mé cheist. Seo mar a labhair mé: "Bhíos in Iomaí (Co na Gaillimhe) agus tháinig mé ar an bláth seo sa bhfál ar thaobh an bhóthar ann ach níl fhios agam cén tainm atá air - smaoineamh ar éinne?"

Taobh istig de ceithre uair fichead bhí freagra ó Nuala Ní Chonghaile i mBaile na hAbhann, níos lú ná míle uainn i gCaorán na gCearc, leis an ainm agus an clann. Peasair na luch an t-ainm atá air agus is cuid den clann léagúmach í - .i. clann na píseanna agus pónairí! Ainm deas i nGaeilge i bhfad níos deise ná Béarla (tufted vetch). Tá sé le fáil go forleathainn in Éirinn dár le suíomh "Wildflowers of Ireland" (Béarla). Dála an scéal is foinse saibhir an suíomh sin má tá duine ag lorg eolais faoi bláthanna fiáine na tíre.

Bhí tráthnóna álainn againn ar an oileán sin Iomaí. Is íontach go deo bheith i ndán siúl - nó fiú tiomáint chiug oileán! Tá an taobh sin de Chonamar chomh difriúil ó Chonamara Theas agus Cois Fharraige ach tá sé fós gleoite le chuairt a thabhairt air.



29.8.11

25 bliain ag fás!!! Duaiseanna le fáil!

Lóistín deireadh seachtaine do bheirt, ar an Aoine agus Satharn 4/5 Samhain, agus béile in Óstán an Brehon, Cill Airne, le linn Oireachtas na Samhna 2011, chomh maith le ticéid d’imeachtaí an Oireachtais atá mar phríomhdhuais sa chrannchur atá á eagrú ag Club Árus na nGael mar chuid de chomóradh 25 bliain an Chlub. Tá comhcheangal déanta ag an gClub leis an gcarthanacht Jack and Jill (Béarla) mar chuid de chomóradh 25 bliain an Chlub agus rachaidh iomlán an airgid ó dhíol na ticéid díreach chuig ciste Jack and Jill chun cabhrú leo san obair luachmhar atá idir lámha acu.

Tá an duais seo urraithe ag Oireachtas na Gaeilge agus beidh neart duaiseanna breátha eile le buachan nuair a dhéanfar an tarraingt le linn oíche cheiliúrtha an Chlub ar an Satharn 10 Meán Fómhair.

Déarfainn go mbeadh an-tóir ar na ticéid don oíche cheiliúrtha seo agus ní mór gníomhú láithreach má tá ticéad uait. Is féidir ticéid, luach €20, béile san áireamh, a cheannach ó oifig Chonradh na Gaeilge, 45 Sr. Doiminic, 091 567824. Níl ach líon teoranta ticéid fágtha ag an bpointe seo.

Beidh marquee feistithe i gclós Áras na nGael mar chuid den cheiliúradh agus is iad na ceoltóirí iomráiteach Liam Ó Maonlaí (Béarla) agus Rónán Ó Snodaigh (Béarla) a bheidh mar aoicheoltóirí na hoíche agus beidh neart ceoltóirí agus amhránaithe i láthair freisin mar chuid den spraoi.

Tá Club Árus na nGael ag súil go mbeidh oíche den scoth acu chun ceiliúradh ceart a dhéanamh ar obair an Chlub le 25 bliain anuas.

25.8.11

Deireadh ré ríomhaireachta


Cailleadh Steve Jobs ar an 5ú Lá Deireadh Fomhair 2011.
Ar dheis Dé go raibh sé!
R.I.P.

Mac+
MAC Air
Steve Jobs
Is cuimhin liom an chéad uair a chonaic mé riomhaire Apple. Ní MAC a bhí ann ach ceann roimhe sin. Na hochtóidí a bhí ann agus is beag ríomhaire pearsanta a bhí ann. Commodore Pet a bhí agamsa, le téip-taifeadán! D'oibrigh sé maith ge loer. I ndairíre ba miórúilt mór é.

Ach ar ais chuig an Apple. Bhí luchóg leis agus pictiúiri ar an scálán, comhéadan graificeach a glaodh air! Bhí sé deas ach cheap mé nach n-oirfheadh sé leis an saol mór dairíre. Bréagán a bhí ann, dár liom.

Timpeall cúig bliain ina dhiaidh, thosaigh mé ag obair le chomhlucht ríomhaire a bhí ag díol ríomhairí agus ina measc bhí an ríomhaire nua seo ó Apple, an MAC. Mac Plus, Mac SE and MAC II a bhí ann i 1988 agus thit mé i ngrá leis mar ghléas. Bhí sé éasca an MAC a lamhseáil. Bhí cláracha úsáideach oifige leis agus bhí feidhmchláracha nua ar fad ann. Bhí an gluiseacht nua seo - foilsitheoireacht deisce, mar a tugtar air, a thug cumas do gach duine obair proifisiúnta chuir amach. Nuachtlitreacha, fiú irisí a fhoilsiú gan móran chostas. Rud atá á dhéanamh agam ó shin.

Agus d'fhéach an riomhaire go deas leis.

Tá mé ag smaoineamh ar seo inniú mar tá an nuacht amuigh anois go bhfuil fear mór an MAC, fear mór Apple, an iFear d;fhéadfá a rá tar éis a fhogairt go bhfuil sé ag éirí as mar príomh fheidhmeanach Apple. Nuacht i ndairíre nár tháinig gan coinne ach ag an am céanna a fhógraíonn deireadh ré ní hamháin in Apple féin ach in earnáil na ríomhaireachta chom maith. Ni fhaca mé Steve Jobs riamh. Ní raibh mórán eolas agam faoi seachas an méid a bhí ag gach éinne ach thar gach duine eile, Bill Gates san áireamh, is eiseann a bhí mar ceann ródaí sa réabhlóid a thug tairbhe na ríomhaireachta don saol mór.

Ar bhealach tá ríomhaire, fón cliste agus táibléid chomh forleathan anois ann de bharr físe Steve Jobs.

Anois, cé gur fear cuíosach óg é tá air éirí as de bharr droch-shláinte. Is olc an scéal é ní hamháin dó féin ach dúinne go léir. Tá súil agam go mbeidh saol fada toirthúil roimhe amach anseo.

An scéal san New York Times (Béarla)
Neart stuif faoi éirí-as Steve Jobs ó Rex Hammock: Thoughts on Steve and the future of Apple! (Béarla)
Scéal faoi Apple i nGaelscéal 19 Lúnasa 2011 (sular chualathas a scéal faoi Jobs) Faitíos ar Apple dul in iomaíocht dhíreach leis na comhlachtaí eile: Google 
Féach leis ar Titim an fhathaigh (Diarmuid Ó Muirgheasa Gaelscéal 2/9/2011)

• Smaointe Fánacha Aonghusa: Úlladhradh 7/10/2011 tár éis bhás Steve Jobs

17.8.11

Seo na hoinniúin!

D'éirigh go maith leis na hoinniúin i mbliaina agus táid go léir bainte anois. Buíochas le Dia!

Nach íontach an rud é, aimsir an fhomhair bia don geimhridh agus an earrach fásta agus le sabháil, oinniúin, fataí, cabáistí éagsúla, gach sórt glasra. I gcionn seachtaine nó dhó beidh muid ag bailiú sméara dubha.

Mar a deireann an sean amhrán diaga

"Ag Críost an síol,  
ag críost an fomhair
In iothlainn Dé go dtugtar sinn...:"

Aiméan!

13.8.11

Féile na bhféilte!

Fáilte roimh Éirí na Gréine!
Tá roinnt mhait seachtaine imithe ó scríobh mé anseo, Bhí mé bruidiúil cinnte ach bhí beagáinín leisce ann leis! Bhí mé i Londain i lár na míosa seo chugainn agus bhí mé chun scríobh faoi sin ach ansin thárla an áir san nIoruaidh, ionsaí an Taoisigh ar éilíteachas na Vatacáine, ciréibeanna i Sasana mar aon le h-imphléasc na stocmalartáin - an-chuid rudaí le scríobh faoi agus smaoinigh mé ar scríobh orthu go minic agus mé á chuir ar mo mhéar fhada bhocht!

Ach níl chun scríobh ortha san atá mé, nár ar aon rud brónach, ach faoi rud a árdódh ár gcroíthe.  Go dtí ar maidin níor smaoinigh mé air mar ábhar le scríobh faoi. Ach ar maidin bhí tuibht beag ó Conchubhair Ó Liatháin (iGaeilge an blaganna!), iar-eagarthóir ar Lá ag comhairliú dúinn dul chuig suíomh UTube: " #laoch Nic Gareiss agus Caoimhín Ó Raghallaigh http://www.youtube.com/watch?v=5yMdPIYOaBY - ar fheabhas. Excellent."
(Mar tá taithí agat ar twitter beidh tuiscint ar atá scríofa anseo, ach dóibh siúd nach bhfuil eolas ar twitter agaibh mínóidh mé chuid de. Nuair atá @ roimh focal - @igaeilge - sé sin ainm "tweet" duine agus tá dhá cheann anseo @igaeilge agus @FeileNaLaoch. Má tá # roimh focal mar #laoch, glaotar "Hashtag" ar sin agus baintear úsáid as iad seo le gach tuibht faoin ábhar áirithe sin a fhéiscint is cuma cé scríobh é!)

Bhí fhios agam go raibh an féile seo le bheith ar siúil mar comóradh ar shaol agus saothar Sheáin Uí Riada, a rugadh 80 bl ó shoin agus a fuair bás ag aois i bhfad ró óg 40 bliain ó shin. Fós is cuimhim liom bheith ag caoineadh nuair a chuala mé scéal a bhás, thall i Londain. Ní raibh aithne agam ar an bhfear ach is cosúil gur chuig a chuid ceoil go mór i bhfeidm orm. Chonaic mé é ag seinnt le Ceoltóirí Chualainn ag Coláiste na hOllscoille BÁC in Ardán Phort an Iarla - anois an Ceoláras Náisiúnta. Agus nuair a bhí mé óg chuaigh mé go Geamaireacht éigin in Amharclann na Manaistreach nuair a bhí an amharclann sin ar deoraíocht sa Queens i Sr an Phiarsaigh BÁC agus seinnadh píosa ceol solo ar an bpiano ag duine éigin. Cheapaim gur John Reidy a bhí ansin.

 Ach thar n-ais ar an bhféile. Bhí fhios agam go raibh sé ar siúil ó dheas ansi i gCúil Aodha, go raibh a mac agus a chomharba Peadair á stiúradh agus go raibh roinnt poiblíochta faoi ar na meáin sóisialta mar aon leis an raidío agus an teilifís ach seachas sin níor thugas mórán aird air. Go dtí anois agus tuibht úd Chonchubhair Uí Liatháin!

D'fhéach mé ar an bhfíseán agus b'íontach an ceol, agus an rinnce ag an damhseoir óg as Chicago, is cosúil. Deireann siad go ndearnadh sé stuidéar ar cheol cnagacht ar fud an domhain agus anseo i gCúil Aodh conacthas stíl agus réimse a chuid eolais. Bravo!

Lasadh lasair na féile i gcistín Uí Riada
Agus mé ag breathniú ar seo thugas faoi dearadh go raibh míreanna eile ann ón bhféile, Féile na Laoch agus thosaigh mé ag breathnú ortha siúd chomh maith. Léiríodh ann conas mar a d'imig cursaí na féile. Tusú le lasadh soilseáin nó tóirse ó tinteáin Sheáin féin i gCúil Aodh le rabhchán na féile a lasadh. Mórshiúil go dtí láthair na féile, Scoiríochteanna, paráidí, liotúirge i Séipéil Chuli Aodha, leis an gCór cáiliúil bunaithe ag Seán Ó Riada, agus scoláirí Mhagh Nuat agus thár aon rud eile - ceol.

Críochnaigh an féile le hAeríocht mór faoin aer san oíche i bpáirc inar buaidh na Ceiltigh ar  na Tuatha Dé Danann faoi dheireadh fadó. Ar bhealach is léiriú ar léinn, eolas, spéis agus meon an fhir athbheochannach sin Seán Ó Riada. Léinn, filíocht, amhránaíocht, damhsa, bailé, ceol claisiceach, traidisiúnta, ceol an phoball. Bhí mór uaisle is mion uaisle ann. Seán Ó Sé, Micheál D, Nuala Rua, Christy Moore,  an "Poc ar Buile" mar aon leis an "Auld Triangle" agus eile. Go deimhin bhí sé ina oíche go maidin. D'fhéadach Christy amhrán eile mar Lisdoonvarna a scríobh faoi!!

Is cosúil go rabhadar i ndán an poball ar a raibh an stáitse a iompú agus ar deireadh bhí se iompaithe i dreo éirí na gréine agus i neomad a bhí lán de siompbalachas seinn an ceol fhoireann téama Mise Éire le fáilte a chuir roimh éirí na gréine. Neomad dríochtúil gan amhras agus an corn aonair ag seinnt téama oscailte an ceoil dríochtúil sin. Tá an físeáin thíos a mhaireann timpeall 20 neomaid lán de spiorad na hocáide agus molaim do gach éinne breathnú air. Tá lucht deanta na bfíseáin, Beirín Beo,  le moladh go mór as an taifead seo a dhéanamh don domhan mór.

Molam go mór an obair mhóir a cuireadh isteach sa féile seo. Áit beag í Cúil Áodha ach tá ceachtanna le foghlaim ag aon féile, beag nó mór, ó Féile na Laoch, Féile na bhFéiltí!